WOII Airborne Route: fietsen in het spoor van Market Garden

In het weekend van 17 en 18 september wordt de Slag om Arnhem herdacht. Op de Ginkelse Heide worden parachutisten gedropt en vanaf 17 september zijn er in en rond Arnhem talloze grote en kleine herdenkingen. Een bijzondere manier om de slag te herdenken en veel monumenten die herinneren aan de strijd rond Arnhem te bezoeken, is de WOII Airborne Route.

De WOII Airborneroute is een 50 kilometer lange fietsroute door het gebied waar de Slag om Arnhem zich afspeelde. Natuurlijk fiets je door het centrum van Arnhem langs de John Frostbrug, maar ook over de velden waar de paratroepers neerkwamen en door plaatsen als Oosterbeek en Renkum, waar bittere strijd geleverd werd. Langs de route vind je musea, monumenten, informatieborden en luisterpunten waar je meer leest en hoort over de slag om Arnhem.

De slag om Arnhem, wat was dat ook alweer?

In september 1944 leek het er even op dat de Tweede Wereldoorlog in noordwest-Europa bijna voorbij was. De geallieerden rukten razendsnel op en wilden met kerstmis de oorlog beëindigd hebben. De Britse maarschalk Montgomery verzon daarom een gedurfd plan: in de grootste luchtlandingsoperatie ooit, zouden tienduizenden parachutisten de bruggen over de grote rivieren in Nederland bezetten. Tegelijk zouden vanuit België en Limburg de grondtroepen razendsnel oprukken en via de bruggen de rivieren oversteken. Dan zou Duitsland openliggen en zou de oorlog in enkele maanden voorbij zijn. Het plan mislukte. De Duitse tegenstand was veel zwaarder dan verwacht, de Britse tanks die zouden oprukken, liepen al vanaf het eerste uur vertraging op. Tegelijk hadden de paratroepers de grootste moeite om de bruggen te veroveren. Met de grootste moeite en veel bloedvergieten werd ternauwernood de brug bij Nijmegen veroverd, maar de laatste brug, die bij Arnhem was letterlijk een brug te ver. De Britse en Poolse parachutisten die bij Arnhem landden, raakten ingesloten en op iets meer dan tweeduizend na, werden ze gevangen genomen of sneuvelden in de strijd. Velen van hen hebben de brug bij Arnhem nooit van dichtbij gezien. Het hoofddoel, de rivieren oversteken, werd niet gehaald. De oorlog zou nog tot mei 1945 duren. Hier lees je meer over Operatie Market Garden en de Slag om Arnhem. 

Langs de belangrijkste plekken van de slag om Arnhem

Fietsend kom je dus langs de plekken waar dat allemaal gebeurde. Aan de voet van de John Frostbrug, vernoemd naar de commandant van het Engelse bataljon dat als enige de brug in Arnhem wist te bereiken, of op de heide waar de soldaten hun schuttersputjes groeven. Op de derde zaterdag van september vinden er op de Ginkelse Heide, waar een aantal Britse dropzones lagen, grote luchtlandingen plaats. Amerikaanse, Poolse, Engelse en Nederlandse soldaten springen dan net als toen uit vliegtuigen en landen op de heide. Een spektaculair schouwspel, maar in het kader van de coronamaatregelen moet je in 2021 wel rekening houden met beperkte toegang tot de landingsterreinen. Sowieso is het dan natuurlijk erg druk.

De fietsroute volgt de bekende knooppunten en is het hele jaar door te fietsen, waardoor je ook op rustigere momenten stil kan staan bij de strijd die in 1944 om Arnhem geleverd werd. De routebeschrijving met alle knooppunten is te vinden op de website van het Routebureau Veluwe.