Zadelpijn, zo voorkom je het

Zadelpijn is misschien wel het meest bekende fietserskwaaltje. Zadelpijn kan van je fietsvakantie een nogal onplezierig gebeuren maken. En als je het eenmaal hebt, kom je er soms moeilijk van af. Daarom: hoe voorkom je dat je last krijgt van zadelpijn?

Wat is zadelpijn?

Hoewel het woord zadelpijn misschien anders doet denken, heb je verschillende vormen van zadelpijn, het is dus een verzamelterm voor verschillende soorten ongemak en pijn die kunnen ontstaan als je lang op je fiets zit. Grofweg zijn het er drie: zadelpijn door huidirritatie, zadelpijn aan je zitbotjes en een verdoofd gevoel of tintelingen in het kruis. 

Alle drie zijn ze een teken dat er iets niet goed zit, maar wat dat ‘iets’ is, verschilt vaak van geval tot geval en om het makkelijk te maken, is de oorzaak van zadelpijn vaak een combinatie van factoren. Dat maakt zadelpijn oplossen vaak erg lastig en dat maakt voorkomen des te belangrijker. 

Je houding, zit je goed?

Je houding op je fiets is belangrijk. Die bepaalt hoe je op je zadel zit en is zodoende vrij bepalend voor hoe en waar je last krijgt. Daarmee is de houding op je fiets vaak de boosdoener, maar ook de oplossing van de problemen. 

Als je voorovergebogen op je fiets zit, bijna als een wielrenner, krijg je eerder last van je kruis dan wanneer je als op een stadsfiets rechtop zit. Dan heb je weer eerder last van bijvoorbeeld je stuitje. Bij die verschillende houdingen horen weer verschillende zadels, maar voordat je het zadel van je fiets trekt en vervangt is het eerst goed om te kijken of je fiets wel in de juiste verhoudingen staat afgesteld. Als het stuur te hoog of te laag staat, of je zadel staat bijvoorbeeld te veel achterover, kan dat al voor problemen zorgen. Dit soort dingen voorkom je vaak het makkelijkst bij de aankoop van je fiets. Maak een proefrondje en laat een adviseur even meekijken en controleren of je goed op de fiets zit. Maar ook als je je fiets al een tijdje hebt, kun je altijd nog eens even naar een specialist gaan om te controleren of je houding wel goed zit. Indien nodig kan er dan ook nog wat gesleuteld worden aan de stand van het stuur of je zadel.  

Kies het juiste zadel

Het zadel zelf is uiteraard ook een bron van problemen, maar de keuze voor een goed zadel is daarmee soms ook de meest simpele en beste oplossing. 
Merk je tijdens je trainingstochten ook dat je last krijgt van je huid, dan kan het lonen om een ander zadel op je fiets te zetten. Te zachte of te brede zadels kunnen voor schrale huid zorgen op en rond je zitvlak en aan de binnenkant van de bovenbenen. In beide gevallen komt dat doordat je veel langs het zadel schuurt. Iets dat bij een te zacht zadel ook ngo eens extra naar wordt, doordat je lichaamswarmte moeilijker wegkomt, doordat je dieper in het zadel zakt. Daardoor wordt je huid weer wat zachter en ontstaat er nog eerder huidirritatie. Vaak is het het beste als nauwelijks wegzakt. 

Het zadel moet ook bij je houding passen. Als je diep voorover zit, hoort daar een ander zadel bij dan wanneer je erg rechtop zit. Soms is de combinatie zadel en houding simpelweg verkeerd. Als je in een sportief voorovergebogen houding zit, maar je zit op een zacht gelzadel, voel je dat na een aantal kilometer wel. Hoe meer je voorover zit, hoe meer last je kan krijgen in je kruis als daar een dikke zadelpunt zit. Bij een fiets waar je rechtop zit, zul je weer eerder hinder ondervinden van een sportief smal en bol zadel. 

Goede fietskleding

Schuren kan uiteraard ook veroorzaakt worden door je kleding. Kleding die vocht slecht afvoert, erg geplooid zit of dikke naden of zelfs knoppen of ritsen heeft, is daarom af te raden. Kijk ook goed naar welk ondergoed je draagt. Als je lang op de fiets zit is naadloos ondergoed of fietsondergoed aan te raden. Of, als je de bijpassende fietskleding hebt, geen ondergoed.  

Als je echt lang op de fiets gaat zitten, of je hebt een huid die gevoelig is voor schuiven, dan kan het nuttig zijn om een wielrennerstrucje toe te passen: smeer je op de gevoelige plekken in met chamois crème. Die crème vermindert de wrijving tussen je huid en je kleding nog meer.  

Zitvlees kweken

Is al het bovenstaande allemaal in orde, maar heb je wel last van zadelpijn? Dan kan het zijn dat je lichaam nog niet helemaal gewend is aan de houding op je fiets. Of bot gezegd: je moet nog zitvlees kweken. Als je niet vaak lange afstanden fietst, kan het zijn dat je lichaam simpelweg nog even moet wennen. Vaak is dit soort zadelpijn niet erg heftig en het trekt relatief snel weg. Toch is dit soort zadelpijn soms een flinke domper op het begin van je fietsvakantie zijn, en als je door die pijn verkrampt op je fiets zit, kom je er voor de rest van je tocht niet meer van af. 

Je kan dit soort zadelpijn voorkomen door niet in één keer lange afstanden te gaan maken, maar door met korte tochtjes te beginnen en die steeds langer te maken. Je lichaam went dan aan het zitten op een fietszadel en als het goed is, heb je dan nergens noemenswaardige last van. Voel je tijdens dat soort oefentochtjes of tijdens een vakantie zadelpijn opkomen, dan kan het helpen om regelmatig even op de pedalen te gaan staan en te blijven fietsen. Dan hou je je lichaam weer even in een andere houding, waardoor alle opkomende pijntjes weer even kunnen zakken.