30 jaar Elberadweg – fietsen langs de Elbe in Saksen-Anhalt

Saksen-Anhalt ligt in hartje Duitsland en staat bekend als de culturele schatkist van Duitsland met veelzijdige landschappen. Dankzij de diverse natuur, vele culturele bezienswaardigheden en het uitgebreide en goed uitgezette fietsroutenetwerk ontdekken steeds meer fietsers deze deelstaat als een interessante bestemming voor een paar dagen fietsen of een langere vakantie. 

Het is een vakantiebestemming die nog niet overspoeld wordt met toeristen, maar vanwege de veelzijdige routes door verschillende natuurgebieden, langs romantische rivieren en bruisende steden wel degelijk een interessante bestemming is.

300 kilometer door Saksen-Anhalt 

Al drie decennia lang is de Elberadweg een magneet voor fietsliefhebbers en natuurliefhebbers uit de hele wereld. De rivier de Elbe ontspringt in het Tsjechische Reuzengebergte, en loopt dan via Saksen naar het zuiden van Saksen-Anhalt. Deze loopt via Bad Schmiedeberg, Magdeburg en de Altmark via de noordelijke deelstaten tot aan de Noordzee. De Elberadweg volgt de rivier zijn totale 1300 kilometer, aan weerzijden. Een aanzienlijk deel - zo’n 300 kilometer - van deze mooie route loopt door Saksen-Anhalt. Dit stuk biedt een onvergetelijke ervaring die geschiedenis, cultuur en natuur op fascinerende wijze combineert. 

De Elberadweg is veel meer dan alleen een fietsroute: Het combineert indrukwekkende cultuurschatten met gevarieerde natuur en dankzij de vele kortere trajecten en het groot aantal oversteekpunten is het mogelijk om een persoonlijke draai aan de fietsroute te geven. Of je nu een paar dagen of een week fietst, veel of weinig kilometers per dag maakt; alle soorten fietsvakanties zijn mogelijk.

Door het noorden van Saksen-Anhalt

De Elberadweg volgt de Elbe door Saksen-Anhalt van zuid naar noord. Of van noord naar zuid; het is maar net welke richting je op wil fietsen. Je kunt ervoor kiezen om de route te starten vanuit het noorden van Saksen-Anhalt, bijvoorbeeld in de duizend jaar oude stad Havelberg, waar de imposante Mariakathedraal bezoekers terugbrengt naar een tijd waarin de geschiedenis binnen de muren nog voelbaar is.

Verder naar het zuiden in Tangermünde betoveren middeleeuwse charme en kleurrijke vakwerkhuizen de zintuigen. De stadsmuur en de prachtige Stephansdomkerk zijn slechts enkele van de hoogtepunten langs dit deel van de route.

Een van de meest bruisende steden langs de route is Magdeburg, de trotse hoofdstad van de deelstaat, waar de imposante Dom van Magdeburg en de unieke Groene Citadel van architect Friedensreich Hundertwasser bezoekers betoveren. Het is zeer de moeite waard om hier een dag, of misschien zelfs wel langer, door te brengen. Bij mooi weer is ook het Elbauenpark met zijn diverse flora en vele activiteiten een aanrader. 

Magdenburg 

Dwars door de ongerepte natuur tot aan het Bauhaus

Fiets je vanaf Magdeburg in zuidelijke richting dan neemt de route je mee naar een aantal interessante plekken. Het begint met het een klein natuurwonder: het Mittelelbe biosfeerreservaat, dat op de UNESCO-lijst staat. Het reservaat omvat het rivierlandschap van de Elbe en is het leefgebied voor veel beschermde plant- en diersoorten. 
Daarna iets heel anders: Het zoutstadje en tevens kuuroord Schönebeck is met zijn historische centrum en interessante gradeerwerk een mooie plek om te pauzeren. 

Ten zuidoosten van Schönebeck ligt Pömmelte, een prehistorische cultusplaats vergelijkbaar met “Stonehenge”. De Elberadweg loopt verder naar Dessau, de stad waar ruim 100 jaar geleden de kunststroming Bauhaus zijn hoogtepunt beleefde. Je kunt hier een hoop bijzondere architectuur beleven en het nieuwe Bauhausmuseum in het centrum bezoeken.  

© WelterbeRegion Anhalt-Dessau-Wittenberg e.V., Uwe Weigel, 2022

In zuidelijke richting 

Net voorbij Dessau loopt de Elberadweg dwars door een prachtig tuinenrijk: Dessau-Wörlitz staat in zijn geheel op de UNESCO-erfgoedlijst en wordt gevormd door een ensemble van bijzondere tuinen, vaak naar Engelse voorbeelden aangelegd, en een groot aantal kastelen. 

Hierna kun je een kleine 50 kilometer in zuidelijke richting naar Elster fietsen, dat vlakbij de Lutherstad Wittenberg ligt. In Wittenberg vind je de Slotkerk waar Luther ruim 500 jaar geleden zijn stellingen op de deur pinde; deze historische stad is dus zeker het ontdekken waard. 

Dat je richting het zuiden fietst merk je aan het veranderende landschap; steeds vaker fiets je langs romantische kastelen en oude kloosters. Het is aan te raden om onderweg hier en daar af te stappen en kennis te maken met de geschiedenis van de regio en de verhalen van de statige kastelen, zoals bij Pretzsch of Klöden-Kleindröben. 
Vlak voor het middeleeuwse stadje Torgau bereikt de rivier de Elbe, en daarmee ook de Elberadweg, het einde van Saksen-Anhalt.

©WelterbeRegion Anhalt-Dessau-Wittenberg e.V., Uwe Weigel, 2022

Beleef het jubileumjaar

Ter gelegenheid van het 30-jarig jubileum van de Elberadweg zijn er allerlei evenementen gepland. Fietsers kunnen zich verheugen op een gevarieerd programma dat geschiedenis, cultuur en natuur op een bijzondere manier combineert. Of het nu gaat om rondleidingen naar UNESCO-erfgoedlocaties, culinaire belevingen in de wijngaarden of interactieve ervaringen langs de route; geen enkele fietser zal dit jaar het 30-jarig bestaan van deze populaire route kunnen ontgaan.  

Ook verschijnt er een jubileumeditie van het Elbe-fietsroutehandboek met een nieuwe lay-out en een uitneembare fietsroutekaart meegeleverd. Handig voor onderweg. 
Om de zichtbaarheid van het jubileum onderweg te vergroten, worden de markeringen overgespoten met het jubileumlogo. 

Digitaal wordt er ook aandacht aan besteed: Een geactualiseerde Komoot-collectie biedt een nieuw overzicht van alle actuele trajecten: Klassieke deelroutes zoals Hamburg-Magdeburg, maar ook kortere etappes van Magdeburg naar Wittenberg en omgekeerd. Dit maakt het plannen van fietstochten een stuk makkelijker.
Een bijzonder aandachtspunt is om de Elberadweg in de toekomst inclusiever te maken. Daarom onderzoekt men momenteel of er bepaalde trajecten van de route officieel als toegankelijk kunnen worden gecertificeerd, zodat mensen met een beperkte mobiliteit in de toekomst nog beter kunnen fietsen over deze rivierroute. 
Of je de route nu helemaal, in korte etappes, linksom of rechtsom, met het gezin, met de fietsclub, als professional of als recreatieve fietser ontdekt: De Elberadweg blijft een fascinerende bestemming voor alle fietsliefhebbers.

Informatie 

De deelstaat Saksen-Anhalt, op gemiddeld een uur of vijf rijden vanaf Utrecht, is ook met de trein goed te bereiken. Online vind je meer informatie over fietsen in Saksen-Anhalt en de Elberadweg.